Życiorys Patrona Szkoły
Józefa Twaroga
(1906-1964)
Józef Twaróg urodził się 16 marca 1906 roku w Gieraszowicach. Tutaj także spędził swoje dzieciństwo i ukończył szkołę podstawową. Pracę w zawodzie nauczyciela rozpoczął we wrześniu 1926 roku w Szkole Powszechnej w Grabówce, gdzie pracował do sierpnia 1928r. Z dniem 1 września 1928 roku zostaje przeniesiony do Szkoły Powszechnej w Księżomierzu. W Księżomierzu pracował jako nauczyciel tutejszej szkoły przez okres 5 lat do 1933 roku.
Józef Twaróg (siedzi pierwszy z prawej) wraz z nauczycielami i uczniami
szkoły powszechnej w Grabówce - II połowa lat 20-tych XX wieku.
W czasie tego pobytu w Księżomierzu w życiu i pracy Józefa Twaroga następują bardzo istotne zmiany. Stale podnosząc swoje zawodowe kwalifikacje w 1933r. uzyskuje status nauczyciela stałego. Działa jako społecznik i działacz chłopski min. w Związku Młodzieży Wiejskiej „Wici". Przy kole ZMW organizuje również zespół chóralny i muzyczny. Wspólnie z mieszkańcami Księżomierza zakłada Komitet Budowy Szkoły zdobywając środki na budowę nowego budynku szkoły poprzez min. organizowanie zabaw tanecznych i przedstawień teatralnych, na których grywał założony przez niego zespół.
W kwietniu 1930 roku zawiera związek małżeński z pochodzącą z Księżomierza Panią Heleną Porębską.
Józef Twaróg ze swym ulubionym instrumentem - skrzypcami (siedzi na krześle
pierwszy z lewej) wraz z członkami zespołu muzycznego.
W centrum na trawie siedzi ówczesny kierownik szkoły
w Księżomierzu - Julian Mazepa.
Księżomierz I połowa lat 30-tych XX wieku.
W latach 1933 - 1936 po przeniesieniu się wraz z rodziną do Kraśnika jest nauczycielem w tamtejszym Liceum Prywatnym. We wrześniu 1936r. rozpoczyna pracę w Szkole Powszechnej w Zdziechowicach jako kierownik szkoły. W Zdziechowicach podobnie jak w Księżomierzu miejscowa ludność poznaje go nie tylko jako wychowawcę i pedagoga, ale i jako działacza społecznego.
Okres okupacji w latach 1939 - 1944 spędza w Zdziechowicach. Dalej uczy w miejscowej szkole jednocześnie włączając się w działalność konspiracyjną. Zostaje Powiatowym Pełnomocnikiem Tajnej Organizacji Nauczycielskiej na Gminę Zaklików.
W styczniu 1945r. po ustaniu działań wojennych na lewy brzegu Wisły na własną prośbę przenosi się do Księżomierza do Szkoły Podstawowej, w której powierzona zostaje mu funkcja kierownika szkoły.
Szkoła istniała wówczas bardziej na decyzji władz oświatowych, które zadecydowały o wznowieniu jej działalności, aniżeli w rzeczywistości, gdyż 2/3 jej budynków leżało w gruzach. Zniszczony był również prawie doszczętnie sprzęt szkolny.
Józef Twaróg jako wychowawca - wraz z uczniami klasy V szkoły podstawowej.
Księżomierz lata 50-te XX wieku.
Aby zaradzić fatalnym warunkom lokalowym z inicjatywy Józefa Twaroga zawiązany zostaje Komitet Odbudowy Szkoły. Mieszkańcy wsi podejmują decyzję o dobrowolnym opodatkowaniu się na rzecz szkoły. W celu gromadzenia funduszów podobnie jak przed wojną powołany zostaje przez kierownika Twaroga zespół muzyczny, który grając na zabawach tanecznych rozpoczyna gromadzenie pieniędzy. Dzięki tym działaniom już w 1945 roku udaje się oddać do użytku pierwsze sale lekcyjne, których w następnych latach przybywa.
Szkoła w Księżomierzu za sprawą Patrona rozbudowuje się również po względem organizacyjnym. W październiku 1946 r. utworzona zostaje Publiczna Średnia Szkoła Zawodowa, kształcąca uczniów w specjalnościach krawiec damski i męski. Obowiązki dyrektora szkoły jak również misja organizacji nowej placówki zostaje powierzona Józefowi Twarogowi.W następnych latach profil szkoły zawodowej zostaje rozszerzony min. o specjalność wikliniarską.
"Dzieło życia" Józefa Twaroga - szkoła w Księżomierzu ...
Widok budynku szkoły bezpośrednio po jej ukończeniu, przełom lat 50-tych i 60-tych XX wieku.
... i ta sama szkoła dzisiaj.
Widok budynku szkoły obecnie.
W latach 1954-55 dzięki staraniom Patrona, dobudowane zostaje nowe skrzydło budynku, a w latach 1958 - 1961 sala gimnastyczna. W tym czasie w całej szkole założona zostaje instalacja centralnego ogrzewania.
Józef Twaróg (siedzi trzeci z prawej) wraz z małżonką - Heleną Twaróg (siedzi druga z prawej)
i nauczycielami oraz absolwentami szkoły zawodowej.
Księżomierz początek lat 60-tych XX wieku.
Józef Twaróg był także znanym społecznikiem Księżomierza. Był członkiem Gminnej Komisji Kultury i Oświaty oraz Komisji Budżetowej, Przewodniczącym Ochotniczej Straży Pożarnej. Pracował również w Komitecie Budowy Dróg, który w czynie społecznym połączył Księżomierz z sąsiednimi miejscowościami.
Działał również w organizacjach chłopskich, będąc od 1948r. członkiem ZSL. Za swą działalność odznaczony został min. Złotym Krzyżem Zasługi i medalem „Zasłużony dla Powiatu Kraśnickiego". Z pracą zawodową Patron szkoły pożegnał się we wrześniu 1964 roku przechodząc na rentę inwalidzką.
Józef Twaróg umiera 18 listopada 1964 roku po długiej chorobie w Szpitalu Wojskowym w Lublinie. Pogrzeb odbył się w dniu 20 listopada 1964r. - był to Dzień Nauczyciela - w Księżomierzu. Staje się on manifestacją mieszkańców, którzy wraz z władzami oświatowymi i państwowymi, żegnają długoletniego kierownika, dyrektora i nauczyciela szkoły w Księżomierzu. Zostaje pochowany na miejscowym cmentarzu parafialnym w Księżomierzu.
Pogrzeb Józefa Twaroga - trumnę niosą najbliżsi współpracownicy i strażacy OSP.
Asystę honorową pełnią harcerze z drużyny szkolnej. Księżomierz 20.11.1964 roku.
Zasługi jakie dla miejscowej społeczności i szkoły wniósł Józef Twaróg, nigdy nie zostały przez mieszkańców Księżomierza zapomniane. W rok po jego śmierci zostaje przez nich ufundowana tablica pamiątkowa, która do dziś zdobi frontową ścianę budynku szkoły. Obowiązki kierownika szkoły po śmierci J. Twaroga przejmuje jego żona Helena.
W dniu 20 października 2002 roku Publiczna Szkoła Podstawowa w Księżomierzu otrzymuje imię - Józefa Twaroga. W rok później w dniu 19 października 2003 roku wraz z utworzeniem w Księżomierzu, zespołu szkół, Józef Twaróg zostaje Patronem tej nowej placówki edukacyjnej. W dniu tym Zespół Szkół im. Józefa Twaroga w Księżomierzu, dzięki hojności Rodziny Patrona otrzymuje sztandar. Sztandar zostaje poświęcony przez arcybiskupa lubelskiego Bolesława Pylaka. Matką chrzestną sztandaru zostaje wdowa po Patronie Szkoły - Pani Helena Twaróg.
Poświęcenie sztandaru przez abp ks. Bolesława Pylaka w kościele parafialnym
pod wezwaniem N.M.P. w Księżomierzu. Księżomierz 19.10.2003 roku.
Pan Henryk Kitliński - zięć Patrona Szkoły - prezentuje obecnym na uroczystości poświęcenia,
sztandar dla szkoły w Księżomierzu. Księżomierz 19.10.2003 roku.
Na pamiątkę tych dwóch doniosłych wydarzeń rok rocznie w październiku, obchodzony jest w szkole w Księżomierzu dzień Patrona Szkoły.
Warta wystawiona przez drużynę harcerską Zespołu Szkół w Księżomierzu
podczas uroczystości Święta Patrona Szkoły. Księżomierz 20.10.2006 roku.
Opracował: dyrektor szkoły Krzysztof Wronka